رژیم یویویی چیست؟ مراحل گرفتن رژیم، مزایا و معایب آن چیست؟

رژیم یویویی یا همان تغییرات شدید وزن یکی از مباحث داغ دنیای تغذیه و رژیم‌های لاغری است. بسیاری از افرادی که به دنبال کاهش وزن هستند، پس از مدتی با چالشی مواجه می‌شوند که وزن آن‌ها دوباره به حالت اولیه بازمی‌گردد و این چرخه به‌طور مداوم تکرار می‌شود. در این مقاله، به بررسی دقیق رژیم یویویی، مراحل گرفتن آن، مزایا و معایب این نوع رژیم و تأثیرات بلندمدت آن بر بدن و ذهن می‌پردازیم. با گرین اسپرت همراه باشید.

رژیم یویویی چیست؟

رژیم یویویی به الگویی از کاهش و افزایش وزن به‌صورت مکرر اشاره دارد. فردی که دچار رژیم یویویی می‌شود، پس از کاهش وزن، بدون حفظ آن، وزن از دست رفته را مجدداً به‌دست می‌آورد و این چرخه بارها تکرار می‌شود. این نوع رژیم معمولاً زمانی رخ می‌دهد که افراد برای کاهش وزن از روش‌های سریع و کوتاه‌مدت استفاده می‌کنند، اما نمی‌توانند تغییرات درازمدتی در سبک زندگی خود ایجاد کنند.

دلایل به وجود آمدن رژیم یویویی

• انتخاب رژیم‌های ناپایدار و غیرعلمی: بسیاری از افراد از رژیم‌های غذایی محدودکننده و شدید استفاده می‌کنند که در طولانی‌مدت قابل پایبندی نیستند.
• تغییرات شدید در سبک زندگی: تغییرات ناگهانی در سبک زندگی و تغذیه معمولاً به بازگشت به عادات قدیمی منجر می‌شوند.
• عدم پیروی از برنامه غذایی ثابت: بدون برنامه‌ریزی دقیق و ثابت در طولانی‌مدت، کاهش وزن پایدار نخواهد بود.
• استرس و عوامل روانی: استرس و فشار روانی می‌توانند منجر به پرخوری یا قطع رژیم غذایی شوند.

مراحل رژیم یویویی

شروع با کاهش وزن سریع

در این مرحله، فرد با استفاده از یک رژیم محدود و شدید سعی می‌کند به‌سرعت وزن کم کند. این نوع رژیم‌ها معمولاً بر پایه محدود کردن شدید کالری و افزایش فعالیت بدنی قرار دارند. افراد ممکن است در این مرحله در کوتاه‌مدت به نتایج دلخواه برسند.

متوقف کردن رژیم

پس از کاهش وزن، افراد به دلایلی مانند سختی ادامه رژیم یا فشارهای روانی، رژیم را متوقف می‌کنند. این توقف منجر به بازگشت به عادات غذایی قبلی و کاهش نظارت بر کالری مصرفی می‌شود.

بازگشت وزن از دست‌رفته

با بازگشت به عادات غذایی قبلی، وزن به‌سرعت بازمی‌گردد. در بسیاری از موارد، فرد نه‌تنها وزن قبلی را به‌دست می‌آورد، بلکه ممکن است حتی بیشتر از وزن اولیه شود.

شروع دوباره رژیم

پس از بازگشت وزن، فرد ممکن است دوباره به رژیم دیگری رو بیاورد تا وزن را کاهش دهد. این چرخه به‌صورت مکرر تکرار می‌شود و به همین دلیل به آن رژیم یویویی گفته می‌شود.

مزایای رژیم یویویی

رژیم یویویی علی‌رغم تأثیرات منفی‌ای که دارد، ممکن است مزایایی نیز برای برخی افراد داشته باشد.

کاهش وزن سریع در کوتاه‌مدت

بزرگترین مزیت رژیم یویویی این است که در کوتاه‌مدت افراد می‌توانند به کاهش وزن نسبتاً زیادی دست یابند. این کاهش وزن معمولاً برای رویدادهای خاص مانند جشن‌ها یا سفرها انجام می‌شود.

ایجاد انگیزه برای شروع کاهش وزن

برای افرادی که مدت‌هاست اضافه وزن دارند، کاهش سریع وزن می‌تواند انگیزه‌ای قوی برای ادامه مسیر کاهش وزن و بهبود وضعیت جسمانی‌شان ایجاد کند.

معایب رژیم یویویی

با وجود مزایای کوتاه‌مدتی که رژیم یویویی دارد، معایب و تأثیرات منفی آن به‌مراتب بیشتر و جدی‌تر است.

آسیب به سلامت متابولیک

یکی از بزرگترین معایب رژیم یویویی، تأثیرات منفی آن بر سلامت متابولیک است. با افزایش و کاهش مکرر وزن، متابولیسم بدن کاهش می‌یابد و این امر موجب کندی سوخت‌وساز بدن می‌شود.

تأثیرات منفی بر روان

چرخه‌های مکرر کاهش و افزایش وزن می‌توانند تأثیرات منفی بر روان فرد داشته باشند. افرادی که به رژیم یویویی دچار می‌شوند، معمولاً احساس ناتوانی و عدم موفقیت می‌کنند و این مسئله منجر به کاهش اعتماد به نفس و افزایش استرس می‌شود.

افزایش خطر ابتلا به بیماری‌ها

رژیم یویویی می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی، دیابت نوع 2 و فشار خون بالا را افزایش دهد. این به‌دلیل تغییرات ناگهانی در وزن و تأثیرات منفی بر سیستم قلبی‌عروقی است.

افت کیفیت زندگی

نوسانات مکرر وزن و تغییرات در بدن ممکن است منجر به افت کیفیت زندگی شوند. فرد ممکن است در طولانی‌مدت احساس خستگی و نارضایتی از وضعیت جسمانی خود داشته باشد.

چگونه از رژیم یویویی جلوگیری کنیم؟

ایجاد تغییرات پایدار در سبک زندگی

به‌جای دنبال کردن رژیم‌های غذایی سخت و محدود، بهتر است تغییرات کوچکی در سبک زندگی خود ایجاد کنید که بتوانید به‌طور مداوم ادامه دهید. به‌عنوان مثال، کاهش تدریجی کالری مصرفی یا انتخاب غذاهای سالم‌تر می‌تواند به کاهش وزن پایدار منجر شود.

تمرکز بر فعالیت بدنی مداوم

ورزش منظم و فعالیت بدنی بخش مهمی از هر برنامه کاهش وزن موفق است. با ایجاد عادات ورزشی منظم، نه‌تنها به کاهش وزن کمک می‌کنید، بلکه می‌توانید از بازگشت وزن جلوگیری کنید.

پشتیبانی روانی و مشاوره

برای جلوگیری از افتادن در چرخه رژیم یویویی، پشتیبانی روانی و مشاوره‌های تخصصی می‌توانند مفید باشند. تمرکز بر جنبه‌های روانی کاهش وزن و مقابله با استرس می‌تواند به موفقیت درازمدت کمک کند.